Jadikan Kes 1MDB Sebagai Iktibar Apabila Menggunakan Hutang Untuk Beli Aset

Kita lupakan seketika segala isu lain yang ditimbulkan dalam kes 1MDB dan cuba fokus pada isu kewangan semata-mata untuk melihat apakah pengajaran yang boleh kita manfaatkan dalam keputusan pelaburan kita.

Pertama sekali bagaimanakah sebuah syarikat yang didakwa mempunyai asset berjumlah RM51 billion dan liabiliti RM42 bilion (atau RM49 bilion berasaskan sumber berlainan) boleh menghadapi masalah?

Jawapannya ialah disebabkan struktur modal dan aliran tunainya. 

Lazimnya sesebuah syarikat dibiayai dengan dua sumber, iaitu modal saham dan modal hutang. Syarikat perlu mencari keseimbangan terbaik antara keduanya.

Apabila syarikat dibiayai dengan jumlah hutang yang besar, ini bermakna modal sahamnya adalah kecil secara perbandingan.

Kelebihan pembiayaan hutang ialah untung tidak perlu dikongsi dengan ramai pemegang saham. Di samping itu, jika untung besar diraih, maka pulangan atas modal juga sangat tinggi, kerana jumlah modal yang kecil digunakan.

Tetapi kelemahan pembiayaan hutang ialah kita tetap perlu membayar kos hutang, tidak kira sama ada syarikat untung atau tidak, sedangkan dengan pembiayaan saham, pemegang saham hanya akan dibayar jika syarikat mencatatkan untung.

Dalam kes 1MDB, kos pembiayaan adalah tinggi kerana tahap hutang adalah tinggi. Aset sebahagian besar adalah dalam bentuk aset tetap tetapi liabiliti dalam bentuk kos pembiayaan perlu dibayar dalam tempoh terdekat.

Inilah isunya, walaupun aset lebih banyak daripada liabiliti, aset tersebut tidak boleh dicairkan dengan pantas untuk menampung liabiliti. Pendek kata wujud ketidaksepadanan antara jenis aset dan jenis liabiliti.

Untuk memastikan kos pembiayaan dapat dibayar, syarikat perlu mempunyai sama ada:

1. aliran tunai yang cukup, atau
2. rancangan yang jelas untuk melupuskan pelaburan pada nilai sewajarnya untuk membayar balik nilai pokok dan juga kos hutang,
3. keupayaan untuk mengambil atau menerbitkan hutang lain untuk membayar balik hutang yang lama.

Bagi 1MDB, mereka tidak mempunyai akses kepada aliran tunai dengan mudah kerana semua tunai dijana oleh syarikat di bawah pegangan mereka dan bukan oleh mereka sendiri melainkan pembayaran dividen dibuat kepadanya. 

Kemungkinan besar rancangan asal mereka ialah melupuskan pelaburan menerusi penyenaraian unit tenaga mereka, yang dinamakan Edra Energy.

Malangnya keadaan tidak mengizinkan maka sebab itulah kini mereka menghadapi masalah besar dengan hutang yang diambil.

Di samping itu, pilihan ketiga pula sukar dilaksanakan kerana setiap institusi yang sanggup berurusan dengan 1MDB kini terpalit dengan kesan negatif. Malah dengan situasi sekarang, tiada siapa yang mahu terlibat dengan 1MDB.

Pendek kata 1MDB menghadapi krisis aliran tunai, krisis kredibiliti dan krisis keyakinan.

Tetapi yang ingin saya ingatkan ialah situasi ini bukan sahaja boleh berlaku kepada 1MDB, tetapi juga pelabur biasa seperti kita.

Jika anda melabur menggunakan nisbah hutang yang tinggi, tidak kiralah melabur dalam hartanah, emas atau saham, potensi untung anda berlipat-kali ganda jika harga aset dan/atau pulangan daripada aset tersebut (jika ada) terus meningkat.

Tetapi masalah akan timbul jika nilai aset menyusut dan/atau pulangan daripada aset tersebut juga terjejas. Persoalan akan timbul sama ada anda boleh menampung kos pembiayaan atau margin call (bagi saham).

Mungkin bila harga aset sedang meningkat, penilaian yang dibuat oleh pelabur hanya mengunjurkan kenaikan sahaja tanpa mengambil kira situasi jika harga turun.

Apa yang perlu anda lakukan jika anda bercadang menggunakan tahap hutang yang tinggi untuk melabur dalam sebarang bentuk aset ialah membuat analisis senario tentang keadaan yang akan berlaku jika harga aset jatuh atau pulangan daripada aset tidak seperti dijangkakan.

Bolehkah anda menampung defisit tersebut dengan tunai anda sendiri? Adakah anda boleh melupuskan aset tersebut pada harga yang sesuai? Dengan membuat persiapan untuk situasi sebegini, anda melindungi diri anda daripada masalah besar jika ia benar-benar berlaku.

Seperti yang dilihat daripada kes 1MDB, pembiayaan hutang boleh memberikan pulangan amat besar, tetapi kalau tersilap langkah ia boleh membinasakan anda.

Razali Razman ialah penulis ebook Panduan Asas Saham dan buku Panduan Bijak Melabur, Petua Pelabur Tersohor dan Panduan Pelaburan Unit Amanah. Klik pada mana-mana tajuk buku untuk maklumat lanjut mengenai kandungan dan kaedah pembelian.

Jika anda memerlukan khidmat rundingan & bimbingan pelaburan, sila klik Bimbingan & Rundingan.

PERCUMA: Risalah 16 Sifat Value Investor Hebat

Untuk mendapatkan eRisalah percuma ini, pergi ke laman Facebook Labur Niaga dan tekan butang Like serta maklumkan saya pada bahagian ulasan (comment). Saya akan hantarkan fail menerusi Facebook Messenger. Secara alternatif, jika tiada akaun Facebook, anda boleh emel saya di razali@laburniaga.com dan saya akan menghantarnya menerusi emel

Nak Labur IPO? Baca Sendiri Prospektus! Meninjau IPO Dolphin

Bayangkan anda nak melabur sehingga seratus ribu ringgit untuk beli saham IPO. Atau anda mungkin nak pinjam jumlah itu untuk melanggan IPO tersebut. Tidakkah anda mahu tahu serba sedikit tentang syarikat? Atau anda selesa bergantung kepada laporan atau cadangan penganalisis atau laporan akhbar?

Saham IPO ialah seperti semua saham lain di pasaran, maka ia perlu dinilai sama seperti saham yang sudah tersenarai. Masalahnya ialah ia tiada track record sebagai saham tersenarai, jadi apa yang boleh kita gunakan untuk menilai hanyalah prospektus yang diterbitkan.

Prospektus mungkin mencecah beratus-ratus muka surat, tetapi jangan bimbang, anda hanya perlu membaca dengan teliti beberapa muka surat penting dan scan muka surat lain untuk maklumat berkenaan. Masa setengah jam hingga satu jam pun cukup, dan lebih teliti lebih baik.

Semua prospektus boleh didapati di Bursa Malaysia di bawah bahagian Company Anouncements/Prospectus. Klik sini untuk mendapatkannya.

Latar Belakang Syarikat

Sekurang-kurangnya ambil tahulah apa yang syarikat tersebut keluarkan, walaupun hasrat anda nak flip (menjual saham sejurus selepas disenaraikan) saham tersebut. Manalah tahu kalau harga tak naik sekurang-kurangnya anda ada back-up plan berasaskan nilai syarikat.

Latar belakang syarikat boleh didapati di muka surat awal prospektus.

Dolphin ialah sebuah syarikat pengeluar mesin pengilangan minyak sawit, industri yang tidak begitu glamor dan kurang mendapat perhatian lebih-lebih lagi kerana industri minyak sawit itu sendiri sedang mengalami tekanan akibat penurunan harga minyak sawit.

Bagaimanapun, syarikat tetap berjaya meningkatkan untung pada tahun 2014 dalam suasana industri yang mencabar.

Penyata Kewangan Proforma

Bahagian ini memaparkan Penyata Untung Rugi dan Lembaran Imbangan. Perkara paling penting untuk ditinjau ialah trend dan margin keuntungan bagi penyata untung rugi. Manakala bagi lembaran imbangan, antara lain lihat pada modal kerja (asset semasa tolak liabiliti semasa), paras hutang jangka panjang dan kedudukan tunai syarikat.

Matlamat anda (jika anda tahu membaca akaun) ialah untuk melihat sama ada kedudukan kewangan syarikat adakah kukuh.

Ringkasan Kewangan

Di sinilah maklumat asas mengenai valuation atau penilaian boleh didapati kerana di sini nilai per share atau sesaham digunakan. Ini penting kerana per share information adalah paling relevan bagi pelabur kecil.

Angka yang perlu diperhatikan di atas ialah adjusted EPS (pendapatan sesaham). Pada harga penyenaraian RM0.68 sen, PE ratio semasa (0.68/0.0546) bagi saham ini ialah lebih kurang 12. Ini bermakna saham ini ditawarkan pada nilai yang lebih murah daripada Malakoff yang dijual pada PE kira-kira 18.

Tawaran dibuat pada harga lebih murah kerana ia syarikat kecil, tiada nama dan pelabur mungkin tidak begitu yakin tentang kestabilan dan kebolehpercayaan untungnya.

Tetapi kita juga perlu bandingkan dengan syarikat lain dalam industri yang sama.  Berasaskan kajian saya, syarikat CBIP dalam industri yang sama dengan track record lebih lama dan nama lebih besar boleh dibeli pada PE 11.5 sekarang ini.

Maklumat Penting Mengenai IPO

Di sini maklumat mengenai proses penyenaraian dan bilangan saham yang diterbitkan boleh didapati.

Satu lagi data penting ialah net asset value atau nilai aset bersih syarikat, pada RM0.36 sesaham berbanding harga tawaran RM0.68 sen sesaham.

Bagaimana Hasil IPO Digunakan

Kita juga ingin tahu bagaimana duit daripada IPO ini digunakan. Kadangkala IPO digunakan semata-mata untuk membeli saham daripada pemegang saham utama. Dalam kes ini ia digunakan di dalam syarikat. Cadangan penggunaannya juga nampak munasabah.

Maklumat Lain

Selain itu, ada pelbagai maklumat lain tentang syarikat dan anda boleh scan seluruh dokumen dan beri lebih perhatian kepada fakta yang anda rasa penting, contohnya siapakah pemilik saham utama dan pengarah syarikat dan latar bekalang mereka.

Di samping itu, jika ada laporan penyelidikan mengenai industri, anda boleh luangkan sedikit masa untuk membaca jika kelapangan. Dalam prospektus Dolphin, ada satu laporan industri yang amat berguna yang ditulis oleh Protege Associates. Maklumat tersebut berfaedah jika anda ingin memahami industri sawit dan mempunyai saham syarikat lain dalam industri.

Selain Daripada Prospektus

Selain daripada data dalam prospektus, terdapat beberapa faktor makro di luar syarikat yang akan mempengaruhi pergerakan harga saham, dan kepentingan maklumat ini adalah bergantung sama ada anda seorang flipper atau pelabur jangka panjang.

Keadaan Industri dan Ekonomi
Keadaan industri dan ekonomi akan mempengaruhi prestasi syarikat dan kita tidak boleh lari daripada menilai industri dan ekonomi apabila menilai syarikat.  Bagi saya, potensi Dolphin ialah dalam jangka panjang, untuk pegangan 3 tahun seiring dengan pemulihan harga dan industri minyak sawit.

Laporan Penyelidikan
Anda juga boleh mencari laporan penyelidikan dan target price bagi saham IPO menerusi Internet. Lazimnya bagi IPO besar seperti Malakoff, banyak maklumat yang boleh didapati, tetapi bagi IPO kecil seperti Dolphin, tak ramai yang follow.

Sentimen Pasaran Semasa
Bagi flippers pula, sentimen pasaran saham apabila saham disenaraikan adalah perkara paling utama untuk menentukan sama ada anda boleh menjual saham pada keuntungan. Satu lagi indikator ialah tahap lebih langganan terhadap saham. Namun begitu, kita hanya boleh mengetahui tahap lebih langganan selepas permohonan telah ditutup, maka yang boleh kita nilai hanyalah ialah sentimen pasaran semasa.

Kadangkala syarikat yang bagus pun terjejas akibat sentimen pasaran.yang kurang baik. Jadi spekulator yang mahukan quick profit perlu mengambil kira perkara ini, terutamanya jika anda berhutang untuk membeli saham (sesuatu yang tidak saya syorkan)

Pandangan Peribadi

Bagi saya pada harga tawaran, nilai Dolphin boleh dianggap 'fair' bagi pelaburan antara 3 - 5 tahun. Cuma untuk syarikat lebih kecil, saya lebih suka PE 10 dan ke bawah sebelum beli, dengan potensi pertumbuhan untung pada tahun akan datang.

Pendek kata saya rasa nilainya saksama dan saya mungkin pertimbangkan beli di pasaran terbuka jika harganya sesuai dan selepas melihat keputusan untuk beberapa suku tahun akan datang. Atau dalam bahasa mudah, saya hanya beli jika rasa undervalued. Jika tidak, banyak saham lain yang ada di pasaran.

Bagi flippers pula, saya tak boleh nak cakap memandangkan sentimen pasaran semasa. Seperti kata orang putih, "Anything can happen".

Razali Razman ialah penulis ebook Panduan Asas Saham dan buku Panduan Bijak Melabur, Petua Pelabur Tersohor dan Panduan Pelaburan Unit Amanah. Klik pada mana-mana tajuk buku untuk maklumat lanjut mengenai kandungan dan kaedah pembelian.

Jika anda memerlukan khidmat rundingan & bimbingan pelaburan, sila klik Bimbingan & Rundingan.

PERCUMA: Risalah 16 Sifat Value Investor Hebat

Untuk mendapatkan eRisalah percuma ini, pergi ke laman Facebook Labur Niaga dan tekan butang Like serta maklumkan saya pada bahagian ulasan (comment). Saya akan hantarkan fail menerusi Facebook Messenger. Secara alternatif, jika tiada akaun Facebook, anda boleh emel saya di razali@laburniaga.com dan saya akan menghantarnya menerusi emel.

Perihal Dividen III: Menjawab Beberapa Persoalan Penting Mengenai Dividen

1. Dividen yang diberikan dalam RM dan dividen yang diberi dalam peratus, ada perbezaan ke dalam kedua-dua nilai yang diberi?
2. Kalau dalam peratus, adakah ia dikira dari harga semasa (pasaran) atau nilai share?
3. Bagaimana pula dengan interim dividend, single tier dan lain-lain?
4. Boleh terangkan sikit apa maksud Dividen Payout Rate?

1. Mengenai dividen dalam bentuk sen dan peratus

• Pengumuman dividen biasanya dibuat dalam sen, iaitu xx sen sesaham.
• Kekeliruan mungkin berlaku jika pengumuman dibuat dalam bentuk peratus.
• Jika diumumkan dalam bentuk peratus, perlu tukarkan kepada sen untuk menyenangkan pengiraan dividen yield atau pulangan dividen yang ditunjukkan dalam No. 4 di bawah.
• Apabila diumumkan dalam peratus, ia dikira berasaskan nilai par.
• Contoh, jika dividen 8% diumumkan dan nilai par saham ialah 50 sen, maka dividen yang dibayar ialah 4 sen. (0.08 x 50 sen).

2. Mengenai Interim Dividend, Single Tier Dividend

• Interim dividen ialah dividen yang dibayar selain daripada dividen akhir. Semua dividen interim dan juga dividen akhir perlu dicampurkan untuk menentukan jumlah dividen sesaham yang dibayar oleh sesebuah syarikat.
• Single tier dividend ialah dividen yang sudah dikenakan cukai di peringkat korporat dan cukai tidak lagi dipotong di peringkat pemegang saham. Ia diperkenalkan pada 2008 dan tempoh peralihan ialah 2008 - 2013. Sekarang ini semua dividen adalah single tier.

3.  Mengenai Dividen Payout Rate/Ratio

• Bermaksud peratus untung yang dibayar dalam bentuk dividen. Formulanya ialah: Dividen Sesaham / Pendapatan Sesaham.
• Jika Dividen sesaham ialah 5 sen dan Pendapatan sesaham (EPS) ialah 10 sen. Maka Dividend Payout Rate ialah 5 / 10 = 50%.
• Kesimpulannya ialah Dividen Payour Rate mengira berapa banyak daripada untung yang digunakan untuk membayar dividen.

4. Tambahan: Mengenai Dividen Yield

• Dividen yield atau pulangan dividen ialah jumlah dividen yang dibayar berbanding harga semasa.
• Dividen yield adalah berbeza daripada dividend rate atau peratus dividen yang dibincangkan dalam soalan satu di atas, yang dikira atas nilai par.
• Dividend yield dikira seperti berikut: Jumlah dividen sesaham syarikat dalam setahun (sen) / harga saham semasa.
• Andaikan Syarikat XXX  bayar dividen =  40 sen. Harga XXX pada penutup hari perniagaan ialah RM8.00. Div yield = 0.4/8.00 = 0.05 = 5.00%.
• Jika anda sudah memiliki saham tersebut dividen yield ialah: Jumlah dividen sesaham syarikat dalam setahun (sen) / Harga belian anda.
• Andaikan telah beli saham XXX pada harga RM7.00 sebelum ini, dividen yield bagi anda ialah 0.4/7.00 = 5.71%.

Untuk membaca posting lain mengenai dividen, sila klik Dividen.

Razali Razman ialah penulis ebook Panduan Asas Saham dan buku Panduan Bijak Melabur, Petua Pelabur Tersohor dan Panduan Pelaburan Unit Amanah. Klik pada mana-mana tajuk buku untuk maklumat lanjut mengenai kandungan dan kaedah pembelian.

Jika anda memerlukan khidmat rundingan & bimbingan pelaburan, sila klik Bimbingan & Rundingan.

PERCUMA: Risalah 16 Sifat Value Investor Hebat

Untuk mendapatkan eRisalah percuma ini, pergi ke laman Facebook Labur Niaga dan tekan butang Like serta maklumkan saya pada bahagian ulasan (comment). Saya akan hantarkan fail menerusi Facebook Messenger. Secara alternatif, jika tiada akaun Facebook, anda boleh emel saya di razali@laburniaga.com dan saya akan menghantarnya menerusi emel

Kes Tabung Haji Beli Tanah 1MDB: Patut Marah Tapi Jangan Melenting

Apabila saya mula membaca tentang kes Tabung Haji membeli tanah 1MDB, saya menggeleng kepala. Perkara pertama yang terlintas di fikiran ialah 'bailout'. 

Banyak  yang nampak tak kena dengan transaksi tersebut dan selepas maklumat tambahan mula diperolehi, apa yang nampak tak kena memang sah tak kena.

Tetapi apabila menilai sesuatu, kita perlukan 'sense of balance'. Saya menulis artikel ini pertamanya kerana kritikan yang diberikan terhadap transaksi ini mungkin telah sampai ke tahap keterlaluan.

Kedua, dan lebih penting lagi, sekarang ada banyak pihak mengajak anda mengeluarkan semua wang simpanan dalam TH, atau hanya menyimpan wang yang cukup untuk layak menunaikan haji. 

Ada pihak lain pula cuba mengambil kesempatan dan meminta anda memindahkan wang anda ke situ dan ke sini, yang dari kaca mata saya, agak meragukan, apabila diambil kira faktor risk reward.

Terlebih dahulu, kita lihat dulu mengapa transaksi ini menimbulkan syak wasangka:

1. 1MDB dapat tanah pada harga sangat murah, dan jual pada harga mahal.
2. Sekurang-kurangnya 4 pegawai atasan TH turut ada peranan dalam 1MDB.
3. TH mungkin boleh mendapatkan harga lebih murah kerana 1MDB terdeask dan bayaran dibuat secara tunai.
4. Pengerusi mulanya menafikan dan kemudian CEO mengiakan. Nampak seperti Pengerusi tak tahu apa-apa tentang perkara ini.

Tetapi jika kita melakukan sedikit bacaan lanjut, harga yang dibeli itu bukanlah harga yang terlampau tinggi. Ia terlampau tinggi jika dibandingkan dengan harga belian 1MDB tetapi jika dibandingkan dengan harga pasaran bagi tanah di kawasan sekitar, ia boleh dianggap dalam julat yang munasabah.

Hakikatnya, isu ini tetap merupakan isu 1MDB yang terus menghantui negara dan tindakan TH melibatkan diri untuk membeli tanah tersebut kurang bijak kerana masalah 1MDB masih hangat dan juga kerana pegawai atasannya turut memainkan peranan dalam 1MDB.

Bagaimanapun, tuduhan bahawa TH akan rugi dan menyelewengkan wang rakyat adalah tuduhan yang amat berat dan mungkin tidak wajar.  Ini kerana tanah tersebut ialah 'prime land' dan ada kemungkinan TH boleh meraih untung yang memuaskan dengan membangunkan tanah tersebut.

Jika tiada pembangunan dilakukan pun, tanah boleh dijual semula dan kalau pun rugi, kerugian tersebut tidak mungkin menjejaskan untung keseluruhan TH.

Malah, keuntungan kecil mungkin dicapai jika dilihat daripada cadangan untuk menjual semula tanah tersebut oleh Lembaga TH selepas menghadapi tekanan hebat akibat kontroversi ini.

Untuk memberikan gambaran lebih objektif, saya tanya diri sendiri, jika TH telah membeli tanah ini daripada pihak lain selain daripada 1MDB pada harga yang sama, adakah ia akan menimbulkan kemusykilan?  Jawapannya ialah kemungkinan besar tidak.

Jadi objek utama kemarahan rakyat sepatutnya 1MDB. TH terkena tempias kerana tindakan kurang bijak para pegawai kanan yang tidak peka dengan sentimen pendeposit, tak kiralah sama ada sentimen tersebut wajar atau tidak.

Pada asasnya saya tiada simpati terhadap pihak-pihak atasan walaupun kritikan sudah mencapai tahap melampau, kerana mereka terbuai dalam dunia sendiri, memikirkan 'win-win solution' untuk dua entiti yang mereka wakili, tanpa mengambil kira sentimen pelanggan mereka, iaitu pendeposit TH.

Mereka telah membuat kesilapan, tidak semestinya dari segi kewangan, tetapi dari segi tanggungjawab sebagai pemegang amanah wang pendeposit yang tidak peka terhadap sentimen pelanggan.

Kita sebagai penyimpan perlu menyuarakan rasa tidak puas hati, dan dengan adanya media sosial, pihak pengurusan nampak seperti tiada pilihan kecuali untuk menerima hakikat bahawa pendeposit sangat marah.

Tetapi soalan yang saya tanya, mengapa terlalu cepat nak keluarkan wang dari TH? Macam mana anda tahu TH akan rugi dalam transaksi ini?  Bagaimana jika mereka boleh meraih untung? Bagaimana pula jika mereka boleh meraih untung lumayan jika pembangunan diteruskan? (Tetapi ini tidak mungkin berlaku disebabkan kontroversi ini)

Bagaimana dengan pelbagai pelaburan lain yang mereka buat selama ini yang memberikan pulangan memuaskan ? Lupakan sahaja semua itu?

Kesimpulannya ialah isu ini tetap isu 1MDB. Di situlah kita patut melenting. Terlalu banyak perkara yang tak kena di situ. Bagi TH, saya harap pihak pengurusan tertinggi mengambil langkah menambah baik keputusan membuat pelaburan dan mengambil kira sentimen di peringkat akar umbi.

Mengenai duit simpanan saya dan isteri?  Tetap di TH buat masa ini. Jika anda masih mahu mengeluarkan wang dari TH, pastikan dimasukkan dalam simpanan lain yang mempunyai profil risiko yang sama, kerana ia wang simpanan, bukannya wang pelaburan anda.


Razali Razman ialah penulis ebook Panduan Asas Saham dan buku Panduan Bijak Melabur, Petua Pelabur Tersohor dan Panduan Pelaburan Unit Amanah. Klik pada mana-mana tajuk buku untuk maklumat lanjut mengenai kandungan dan kaedah pembelian.

Jika anda memerlukan khidmat rundingan & bimbingan pelaburan, sila klik Bimbingan & Rundingan.

PERCUMA: Risalah 16 Sifat Value Investor Hebat

Untuk mendapatkan eRisalah percuma ini, pergi ke laman Facebook Labur Niaga dan tekan butang Like serta maklumkan saya pada bahagian ulasan (comment). Saya akan hantarkan fail menerusi Facebook Messenger. Secara alternatif, jika tiada akaun Facebook, anda boleh emel saya di razali@laburniaga.com dan saya akan menghantarnya menerusi emel.