Memupuk Budaya Pemilikan Saham

Sasaran pemilikan ekuiti 30% tak akan tercapai sekiranya tiada usaha untuk menggalakkan individu Bumiputera memiliki saham

Kebelakangan ini kita asyik mendengar perdebatan tentang pemilikan ekuiti 30% yang perlu diperuntukkan kepada Bumiputera bagi syarikat-syarikat tersenarai. Ada pihak yang mendakwa peruntukan sebegini tidak efisien, manakala jawapan balasnya pula ialah peraturan ini amat perlu untuk memastikan pemilikan saham tidak terlalu memihak kepada kaum bukan Bumiputera. Tetapi percaya atau tidak, kedua-dua hujah ini walaupun bertentangan, adalah tepat sama sekali.

Bagi saya, langkah memperuntukkan modal menerusi syarat dan peraturan hanyalah langkah untuk merawat gejala atau 'symptoms' masalah dan bukannya untuk mengatasi punca sebenar atau 'root cause' ketidakseimbangan yang wujud. Kalau kita biarkan masalah ini berterusan, semua orang tak puas hati, golongan Bumiputera kerana tahap pemilikan saham yang rendah, dan juga kaum bukan Bumiputera, kerana terpaksa melepaskan pemilikan mungkin kepada rakan kongsi yang mungkin tidak serasi kerana golongan ini telah disyorkan oleh pihak tertentu, atau kerana hanya mereka yang sanggup mengeluarkan modal.

Masalah menjadi lebih serius dengan kaedah pembahagian semasa di mana sebahagian besar daripada peruntukan 30% ini dibuat bukan menerusi tawaran kepada bumiputera umum, tetapi menerusi 'private placement' atau tawaran persendirian kepada syarikat-syarikat tertentu yang diluluskan Kementerian Kewangan. Saya sendiri langsung tidak tahu menahu bagaimana saham diperuntukkan. Ini menyebabkan keseimbangan ketara berlaku di kalangan Bumiputera sendiri di mana hanya golongan tertentu sahaja boleh mendapat manfaat.

Kalau nak mengupas masalah ini secara sepenuhnya mungkin memerlukan thesis PhD (ada siapa-siapa berminat?). Namun saya boleh mencadangkan dua langkah yang boleh dilakukan

1. Mendidik dan menggalakkan Bumiputera umum membeli dan menyimpan saham sebagai salah satu daripada kaedah untuk mengumpulkan aset dan kekayaan.

2. Membuka peruntukan kepada individu Bumiputera dahulu, dan jika tidak dipenuhi, barulah diperuntukkan menerusi private placement kepada syarikat Bumiputera yang diluluskan Kementerian Kewangan. Dengan cara ini, permohonan saham daripada individu Bumiputera mempunyai kebarangkalian lebih tinggi untuk diterima (malah dalam kes tertentu mungkin semua permohonan diterima).

Dengan melaksanakan dua perkara di atas, pemilikan dan penyebaran ekuiti di kalangan Bumiputera akan meningkat dan manfaatnya dinikmati oleh lebih ramai orang berbanding keadaan semasa di mana hanya segelintir syarikat mendapat manfaat. Kita tidak boleh membiarkan situasi di mana yang kaya bertambah kaya, sedangkan orang biasa tidak diberi peluang.